Control blikt terug met een aantal mensen en bedrijven voor wie 2023 een bijzonder jaar was. De Flemish Games Association (FLEGA) vierde dit jaar het tienjarig bestaan. General Manager David Verbruggen is er vanaf het begin bij. “Mijn eerste opdracht was ‘zorg dat er een tax shelter komt voor videogames’. Dat heeft dus 10 jaar geduurd.”
Verbruggen kwam in 2011 via een overheidsorganisatie in contact met enkele Vlaamse game-bedrijven. “Op een meeting met het Kabinet van Media werd door de toenmalige Minister grappend aangegeven dat het leuk is om met zoveel game-bedrijven rond de tafel te zitten maar dat dat toch niet zo makkelijk klapt, Vlaams voor praten”, zegt hij lachend.
Daarop staken een aantal bedrijven de koppen bij elkaar en in de zomer van 2012 werd FLEGA opgericht. “Met als doel de vertegenwoordiging van onze sector naar media, stakeholders en vooral de politiek, het beleid”, legt Verbruggen uit. “Met een vuil woord ‘lobbyen’ voor de lokale game-sector voor een economisch en politiek gunstiger klimaat. Dat is tot op de dag van vandaag de core missie van FLEGA.”
Duidelijke eerste opdracht
Toen Verbruggen werd gevraagd om General Manager te worden, hapte hij meteen toe. “Ik vond het een hele eer om de lokale sector mee te mogen uitbouwen. En dat vind ik nog steeds.” Zijn eerste opdracht was ‘zorg dat er een tax shelter komt voor videogames’. “Dat heeft dus 10 jaar geduurd,” lacht Verbruggen. “Maar hij is er. Door de jaren heen is FLEGA ook actief geworden op vlak van netwerking, market data collectie en disseminatie van die data, internationale promotie en samenwerkingen met partners en overheidsinstellingen. Wij zijn een kleine organisatie en moeten sterk focussen op onze prioriteiten.”
“We werden niet meteen serieus genomen”
Hoewel het verzoek voor een branche-organisatie vanuit de politiek kwam, moest FLEGA toch flink aan de bak om politici mee te krijgen. “Het duurde meerdere jaren voor wij als sector en dus ook als federatie echt serieus werden genomen. De politiek begreep videogames ook niet goed, soms nu nog niet helaas. Het ene Kabinet, de ene Minister en de ene overheidsinstelling waren sneller dan de andere om met ons in zee te gaan”, aldus Verbruggen.
Daarna was het een kwestie van een lange adem. “Beleidsvorming is een traag proces. Je moet geduld hebben. Zoeken naar vergelijken en compromissen hoort daar ook bij. Tien jaar later mogen we spreken van een momentum. We hebben een sterke lokale sector, uiteenlopende steunmaatregelen en een beleid dat de waarde en de toekomst van onze sector inziet en steunt.” Maar het is nog steeds geen gelopen race. “Kabinetten komen en gaan. Contactpersonen ook.”
Wel gelijk steun vanuit de sector
De game-sector kregen ze een stuk makkelijker mee. “In 2013 zijn we officieel van start gegaan. Van het begin hadden wij mooie tractie met zo’n 40 leden. Er was goesting om de sector samen op de kaart te zetten. De stichtende leden waren ook niet de minste, met onder meer Larian Studios, GRIN, HOWEST DAE, Triangle Factory en Visual Impact. Die club sprak aan en daar wilde men bij horen.”
Inmiddels is het ledenaantal gegroeid naar meer dan 70. “Dat was niet makkelijk,” aldus Verbruggen. “Feit blijft dat game-bedrijven nog altijd moeite hebben met het betalen van een lidmaatschap aan een sectorfederatie. Soms zien leden niet meteen wat de return voor hen kan zijn. Soms zijn onze activiteiten ook wat ontastbaar, onzichtbaar en vragen ze veel tijd.”
Eindelijk een tax shelter
Een van de hoogtepunten van tien jaar FLEGA is voor Verbruggen het realiseren van de tax shelter voor videogames. “Dat is heel kort uitgelegd een belastingvoordeel voor een investeerder in een Belgische videogame. Die investeerder is een Belgisch bedrijf, uit welke sector dan ook, dat op die manier de belastbare winst kan verlagen. De videogame moet gemaakt worden door een Belgische studio en moet op regionaal niveau goedgekeurd worden voor tax shelter op basis van een door Europa opgelegde culturele test. De kosten die ingebracht worden in het systeem moeten op nationaal niveau goedgekeurd worden door de cel tax shelter van de financiële administratie.”
Verbruggen benadrukt dat het de regeling geen belastingverlaging voor game-studios betekent. “De tax shelter is niet te verwarren met een tax credit of tax break zoals we die in vele andere landen zien. Grote voordeel van de tax shelter is dat de studio het geld upfront ontvangt en die middelen kan aanwenden om de productie van een videogame te versterken.”
Het realiseren van de tax shelter was niet makkelijk. “Ik heb een paar keer getwijfeld om de handdoek in de ring te gooien. Het was zweten en zwoegen. Praten met verschillende beleidsmakers op — in ons kleine landje — verschillende niveaus. Hen uitleggen wat videogames zijn, hoe onze sector werkt, wat we willen bereiken met de tax shelter voor videogames, wat het voor de overheid kan betekenen… Het is het overtuigen van critici, zowel in de politiek als in de ‘klassieke’ audiovisuele sector. Laatstgenoemde sector genoot al jaren van de tax shelter en sommige AV-bedrijven zagen ons liever niet komen. Tot op de dag van vandaag zijn er AV-bedrijven in Vlaanderen die geen samenwerkingsmogelijkheden zien met de game-sector.”
De boel bij elkaar houden
In een land dat verdeeld is in regio’s is het lastig om belangen vanuit een enkele organisatie te behartigen. “Ik zie veel voordelen van één grote sectorfederatie, maar onze staatsstructuur vraagt nu eenmaal die regionale federaties. Een nationale federatie kan praten met nationale overheden over nationale bevoegdheden. Een regionale federatie met regionale overheden over regionale bevoegdheden. Al is er wisselwerking mogelijk natuurlijk.
Ook steunmaatregelen zitten op verschillende niveaus, soms zelfs op meerdere, zoals de tax shelter. In België lossen we zoiets op door zoveel mogelijk samen te werken terwijl we allemaal onze eigenheid en eigen regionale structuur behouden.” FLEGA dekt in ieder geval een groot deel van de Belgische industrie. “Vlaanderen staat verder dan Wallonië en Brussel. De Vlaamse regio vertegenwoordigt grosso modo 80% van de hele development sector in België. Sinds 2020 ben ik ook General Manager bij de nationale sectorfederatie van uitgevers en platforms. Op die manier heb ik een 360 view over het hele ecosysteem in België.”
Zelfs binnen de Vlaamse industrie spelen er weer lokale belangen, maar FLEGA probeert de boel bij elkaar te houden. “We moeten kosten wat het kost versplintering vermijden en samen de sector groter maken. Samen, zoals we tien jaar geleden gestart zijn. Anderzijds is het te begrijpen dat naarmate de sector groeit, de belangen toenemen en frustraties de kop kunnen opsteken. FLEGA ijvert er altijd voor om iedereen mee in het bad te trekken en daar te houden. Dat vraagt soms om openhartige gesprekken, toegevingen en afwegingen en soms ook gewoon moeilijke periodes waar we allemaal door moeten.”
Nog genoeg te doen
Al met al kijkt Verbruggen tevreden terug op de eerste tien jaar FLEGA. “We mogen trots zijn op onze achievements. Ik ben vooral blij dat we erin geslaagd zijn om videogames als volwaardige, toekomstgerichte lokale sector op de kaart te zetten. Een sector die werkgelegenheid creëert, die innovatie ademt, die aanknopingspunten heeft met heel wat andere sectoren, die mensen in moeilijke tijden verbindt en ondersteunt. Maar bovenal een sector die heel veel mensen over de hele wereld geweldige momenten van spelplezier en voldoening bezorgt. En dat onze kleine regio in die sector zijn plaats verdient.”
Maar er is nog voldoende werk aan de winkel. “We willen ons lokaal ecosysteem verder uitbouwen aan de hand van privé investeringen, bijkomende publieke steunmaatregelen die goed op elkaar afgestemd zijn en een verdere professionalisering van onze bedrijven. Doel moet zijn om onze omzet, het aantal bedrijven en het aantal werknemers fors op te drijven. Met FLEGA willen we ook meer aandacht voor de eigenheid van videogames. Wij zijn een aparte categorie van entertainment, een gemengd werk dat zowel creatie als code omvat. Je kan ons niet zomaar neerzetten als een audiovisuele sector. Voor mezelf wens ik het me toe dat ik dat allemaal vanop de eerste rij mag meemaken.”
DV: Beeld bovenaan de pagina: De in 2023 nieuw gekozen FLEGA board: kloksgewijs, van linksboven naar links onder Mike Coeck, Robin Gielis, Dirk Van Welden, Juda-Ben Gordier, Timothy Vanherberghen, Dries Deryckere, Jeroen Janssen, Kevin Haelterman, David Verbruggen (uiterst rechts), Wim Wouters, Natascha Rommens, Bernard François, Rik Leenknegt, Jill Vanparys (beeld door Johannes Vande Voorde)
