Vanwege het coronavirus werkt Nederland zoveel mogelijk vanuit huis. Maar hoe werkt dat binnen het onderwijs? Wij vroegen een aantal Nederlandse game-opleiding naar hun ervaring. Viktor Wijnen, directeur HKU Games en Interactie: “Belangrijk uitgangspunt voor het nieuwe onderwijsjaar is dat we ons onderwijs schaalbaar ontwerpen.”
Alle docenten en de ruim 400 studenten van de verschillende disciplines bij de HKU Games en Interactie werken allemaal vanuit huis. “Toen de lockdown inging hebben we getracht bij bepaalde uitgangspunten van het oorspronkelijke onderwijs te blijven,” zegt Wijnen. “Roosters bleven zoveel mogelijk intact. Deadlines ook. Dit om te voorkomen dat er op teveel vlakken beweging zou komen voor docenten en studenten. Waar dat niet mogelijk is of waar sprake is van individuele begeleiding, kunnen docenten aanpassing doen. Als tools gebruiken we met name Discord en Zoom. Discord ligt dicht bij de belevingswereld van onze studenten die deze tool ook vanuit hun eigen game geschiedenis kennen en gebruiken. Daarnaast biedt Discord een aantal zaken op het gebied van community building die andere tools niet bieden.”
Hels karwei
De eerste opzet ging rap. “In de eerste fase zag je dat er enorm snel een slag plaatsvond waarbij het offline onderwijs een op een vertaald werd naar een online situatie. De betreffende modules waren echter niet voor online onderwijs ontworpen en hadden daarom niet altijd de juiste didactische uitgangspunten. Bij de tweede fase hebben we een iteratie gemaakt waarbij we een stap dieper hebben gekeken, zodat we het onderwijs bewuster om konden zetten naar een online omgeving.”
Maar het blijft volgens Wijnen een uitdaging. “Lesgeven op afstand is natuurlijk een hels karwei. Studenten missen de sociale contacten, de toevallige ontmoetingen in de gangen, het snel even iemand aan kunnen schieten als je ergens niet direct uit komt. Dat is digitaal moeilijker te vervangen. Ook het ontbreken van regelmaat en ritme van gewoon onderwijs is voor studenten lastig. Tel daarbij op de niet altijd ideale huisvesting, gebrekkig internet en je snapt dat het geen walk in the park is. Docenten kunnen niet meer over de schouder van studenten meekijken en even iets voordoen. Uitleg komt nu met veel meer woorden en kost veel meer tijd dan normaal. Daarbij is les geven aan een computerscherm een vak apart. Sommige studenten hebben wel hun camera aan hebben en andere weer niet, omdat er anders problemen ontstaan met de stream. Ook komt het geregeld voor dat studenten online hun nickname gebruiken, zodat je niet direct weet wie je voor je hebt. Gaandeweg gebruik steeds meer studenten, al dan niet op verzoek van docenten, alsnog hun eigen naam.”
Gelukkig ziet hij ook positieve punten. “We hebben het voordeel dat onze studenten en docenten technologisch goed onderlegd zijn. Daarnaast zijn onze maak- en ontwerpprocessen voor een belangrijk deel digitaal. Dat maakt het iets makkelijker dan bijvoorbeeld collega onderwijs dat sterk afhankelijk is van werkplaatsen, laboratoria etcetera. Daarbij komt dat onze studenten en docenten over het algemeen adaptief zijn en zich constructief op hebben gesteld toen de lockdown begon. Dat helpt. En in bepaalde gevallen zien we zelfs dat online onderwijs kwalitatieve voordelen heeft.”
Onderwijs schaalbaar maken
De plannen voor heropening van de school focussen zich nu met name op de start van het nieuwe onderwijsjaar zegt Wijnen. “De hoop en verwachting is dat in het nieuwe onderwijsjaar er meer mogelijk zal zijn qua fysiek onderwijs. Maar door de anderhalve meter richtlijnen heb je natuurlijk veel minder ruimte in je gebouwen en lokalen dan je gewend bent. We verwachten een mix van fysiek en online onderwijs aan te bieden, zogenaamd blended onderwijs. Waarbij de basis online zal zijn en fysiek wanneer er ruimte is. De komende tijd zijn we drukdoende om ons onderwijs te herontwerpen. Daarbij moeten we ook rekening houden met studenten die niet op locatie aanwezig kunnen zijn. Voor hen wil je dan het liefst dat fysiek onderwijs online gevolgd kan worden. Interessante vraag daarbij is wel hoe je dat werkbaar regelt als je een klas hebt met 20 studenten die fysiek aanwezig zijn en een stuk of 10 online. Al met al een fascinerende legpuzzel waar we nu midden in zitten. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat we ons onderwijs schaalbaar ontwerpen, zodat als de richtlijnen soepeler of juist strenger worden dat we ons daar zo gemakkelijk mogelijk op aan kunnen passen.”
Soms toch studievertraging
Maar ondanks alle inspanningen is het volgens Wijnen niet te voorkomen dat er studenten zijn de nadelige gevolgen ondervinden van de situatie. “We trachten die gevolgen zoveel mogelijk te beperken, maar onze verwachting is dat een deel van de studenten enige vorm van studievertraging oploopt. De omvang en op welke onderwerpen verschilt per student. We kunnen hier pas echt iets over zeggen als we eind augustus alle laatste herkansingen hebben nagekeken en we daadwerkelijk data hebben die we kunnen vergelijken met voorgaande jaren. We zijn in ieder geval blij dat het MinOCW recent heeft aangegeven dat er een vorm van compensatie mogelijk is voor studenten die vertraging oplopen.”
Met veel stages gaat het gelukkig ook nog goed. “De meeste studenten doen dit semester hun stages en die lopen door. Studenten werken wel – net als de meeste medewerkers bij de bedrijven – veelal vanuit huis. Voor stages na de zomervakantie monitoren we hoe dat loopt. Een deel van de studenten lijkt er voor te kiezen om hun stage in de tweede helft van het jaar te plaatsen in de hoop dat het dan mogelijk is om in-house te werken tijdens de stage. Qua projectonderwijs loopt het merendeel van de projecten “gewoon” door. We hebben in een enkel geval te maken gehad met studenten die aan een fysieke installatie werkten en waarbij continunering niet mogelijk was en het project is uitgesteld. Daarnaast merkten we dat bij een aantal opdrachtgevers bij het begin van de lockdown de prioriteiten elders kwamen te liggen, maar vaak is daar in goed overleg continuering alsnog mogelijk gebleken.”
Wijnen is met name trots op ‘zijn’ afstudeerders en die van andere opleidingen. “Bij ons en bij onze gewaardeerde collega’s van Saxion, BUas en de Hogeschool Rotterdam studeert een heel bijzonder contingent studenten af. Deze afstudeerders hebben aangetoond ondanks alle uitdagingen op tijd en met kwaliteit te kunnen leveren. Respect!”
Beeld: Entree HKU Design Campus
