[Column] Succes! (ondanks diploma) – door Vlambeer

Het schoolsysteem zoals wij het kennen bestaat nog geen honderd jaar. De rijksten gingen vroeger naar de universiteit of de hogeschool en kregen met dat papiertje direct een goedbetaalde baan. Het diploma was een vrijkaartje voor een goede positie in bedrijf, een bewijs van beheersing van een vak. Diegenen die zich zonder diploma opgewerkt hadden in een carrière of eigen onderneming, zwoegden om hun kinderen een kans te bieden dat voor hen destijds onbetaalbare, ongrijpbare stukje papier te bemachtigen.

Na hun leven lang te hebben geleerd studeren op dit moment honderden jongeren af van een van de gameopleidingen in dit land. Met het diploma in de hand, stromen zij direct door naar een goedbetaalde baan in de gamesindustrie met een creatief, gelukkig en zorgeloos leven in het vooruitzicht. Toch? In plaats daarvan volgt de confrontatie met de werkelijkheid.

Binnenkort kan de gamesindustrie de toestroom van afstudeerders namelijk amper meer aan. Per jaar studeren er meer gediplomeerde aspirant game-ontwikkelaars af dan de huidige industrie een baan kan bieden. We staan aan het begin van een periode waarin afgestudeerden of voor zichzelf moeten beginnen of achter de kassa van de supermarkt belanden.

Daar komt bij dat het diploma voor spelontwikkelaars en -ontwerpers praktisch niets meer waard is. Afgezien van het feit dat iedereen tegenwoordig een bachelor-diploma heeft, zegt het diploma alleen dat iemand kennis heeft. Scholieren maken tijdens wiskundeles eindeloos sommetjes met de stelling van Pythagoras, maar wiskunde draait juist om het begrijpen van waarom de stelling klopt. Een programmeur is niet iemand die ActionScript 3 beheerst, maar iemand die programmeren snapt. Een 3D artist is niet iemand die elke sneltoets in Maya kent, maar iemand die snapt hoe je iets moois maakt van polygonen en textures. Kennis is in de snel veranderende gameindustrie van minieme waarde, toch leert het onderwijs ons vooral kennis en biedt het slechts zelden inzicht.

Creativiteit wordt ons afgeleerd. Alles wat niet ‘goed’ is, is ‘fout’. Experimenteren en risico’s nemen zijn onderbewust gereduceerd tot een vage herinnering aan het gevaar van een kruisje achter je naam. Creativiteit bestaat bij gratie van fantasie, ervaring en inzicht – in principe alles wat een diploma niet aantoont, omdat educatie zich richt op kennis.

Toch stemt deze moedeloze situatie ons juist hoopvol. Onze generatie is een generatie van entrepreneurs. Terwijl men nog geen twee jaar geleden nauwelijks besefte dat je met een klein team iets heel moois kunt maken, zijn er vandaag de dag drukbezochte indiemeetups en neemt het gevoel toe dat er een echte scene bestaat van mensen en kleine ondernemingen die met beperkte middelen een geweldige game willen en kunnen maken.

De aandacht voor Nederlandse indiegames groeit wereldwijd met dit jaar wederom een recordaantal Nederlandse inzendingen voor het Independent Games Festival. De wereldwijde aandacht en erkenning voor games als Ibb & Obb, Super Crate Box, GlitchHiker, Bohm, Dinner Date, Proun en Fingle laat zien dat Nederland op indie-niveau succesvol, innovatief, creatief en flexibel kan zijn. Nederland is het land dat klein, snel en flexibel in kon springen op veranderende omstandigheden in de wereld. Dat moet onze industrie nu ook weer zijn. Ondanks dat diploma.