De komst van html5: de dood van Flash?

De openlijke steunbetuiging van Steve Jobs aan HTML5 zou wel eens het einde kunnen betekenen van Flash. Of zal het zo’n vaart niet lopen?

Tekst: Niels ’t Hooft. Beeldbewerking: Control. Dit verhaal is eerder gepubliceerd in Control #18.

Toen Apple-CEO Steve Jobs afgelopen april zijn ‘Thoughts on Flash’ publiceerde, kwam een sluimerende discussie in een stroomversnelling.

De vraag werd al snel: zijn de dagen van Flash geteld?

Jobs gaf politieke en technische redenen waarom Apple geen Flash toelaat op zijn iPhone OS. Niet voor het exporteren van iPhone-apps, omdat crossplatformontwikkeling de voortgang van het iPhone-platform zou hinderen, en ook niet binnen de browser. Omdat Flash onveilig en traag zou zijn, maar ook omdat er tegenwoordig een open alternatief is: HTML5. De vraag werd al snel: zijn de dagen van Flash geteld?
“Op dit moment zeker niet”, zegt Maarten Brands van Virtual Fairground, dat zijn browser-MMO Club Galactik in Flash heeft gebouwd. Daar zijn genoeg redenen voor: “De HTML5-standaard is nog niet uitgekristalliseerd. De kwaliteit is nog niet op het niveau van Flash. En native ondersteuning door alle browsers ontbreekt.”
Flash is niet ideaal, zegt Brands. “Platformhouder Adobe bepaalt de agenda. Voor ons is het afwachten in hoeverre zij gamesdevelopment prioriteit geven. Dat is het nadeel van een gesloten platform.” Maar er staat veel tegenover. Brands: “De penetratiegraad van Flash is 95%. En we zijn gewend ermee te werken. In de praktijk stappen we alleen over als het echt noodzakelijk is.” Kan Apple zorgen voor die noodzaak? Brands is voorzichtig: “De vraag is hoe dominant zij worden op de markt.”

Uitpluizen en uitbuiten

Omdat het geen reële optie is voor commerciële partijen blijft HTML5 vooralsnog het terrein van hobbyisten. Techneuten die er plezier in scheppen om de mogelijkheden uit te pluizen en uit te buiten. Zoals webdeveloper Reinier Zwitserloot, die in zijn vrije tijd een HTML5-versie van Bomberman in elkaar zette.
“Flash was vanaf het begin een raar concept”, zegt Zwitserloot. “Waarom zou je een heel nieuwe application environment in een rechthoekje binnen een pagina laten draaien?” Halverwege de jaren negentig voorzag Flash in een behoefte omdat de browser zelf niet in staat was tot animatie en vergaande interactiviteit. Maar met HTML5 maakt de browser een inhaalslag. Zwitserloot: “Er zijn zeer weinig dingen die wel kunnen in Flash en niet in HTML5, terwijl het andersom wel het geval is.”
De webvideo is het eerste slachtoffer. Youtube werd vijf jaar geleden mogelijk door de video support van Flash, maar de <video>-tag van HTML5 maakt dit nu overbodig. Youtube zelf loopt voorop in de ondersteuning en wordt gevolgd door vele anderen, zoals Gaikai, David Perry’s OnLive-concurrent. Dat gaat zijn games straks streamen via HTML5.
Alleen Internet Explorer ligt nog dwars, maar Microsoft heeft al aangegeven dat Internet Explorer 9 delen van HTML5 gaat ondersteunen. Alleen is voor games de <canvas>-tag essentieel. En juist daarover heeft de gigant uit Redmond nog geen openheid gegeven.

Schilderdoek

Francesco Cottone is een hobbyist zoals Zwitserloot. Hij werkt als programmeur voor een IT-bedrijf in Milaan en ontwikkelt daarnaast, een gratis framework waarmee je HTML5-games kunt maken. Hij legt <canvas> uit: “Vergelijk het met het canvas van een schilder. Je kunt er alles op tekenen wat je wil. Zoals lijnen. Of je kopieert er frames van een animatie naartoe. De boel komt in beweging met behulp van JavaScript.”
Cottone’s website Akihabara is gebouwd met 2D-games in gedachte. “Zoals platformers, adventures, puzzels en beat ‘em ups. Of een bullet hell shooter mogelijk zou zijn weet ik nog niet”, zegt Cottone. “Daarbij onstaat misschien lag op tragere apparaten. Het platform is jong, mensen moeten gaan proberen waar de grenzen liggen zoals ik heb gedaan met mijn demo’s.” Op zijn site is onder andere een Zelda-kloon te spelen.
De focus op 2D komt voort uit de huidige toestand van HTML5. Zoals Maarten Brands aangaf is de standaard nog volop in ontwikkeling en staat 3D pas voor later op het programma. Een ander probleem is de audio-ondersteuning, via de <audio>-tag. “Het lijkt alsof deze vooral bedoeld is voor achtergrondmuziek op sites”, zegt Francesco Cottone. De implementaties van WebKit (Safari en Google Chrome) en Firefox zijn erg verschillend: “De snelheden waarmee je samples oproept lopen sterk uiteen.” Akihabara heeft daarom nog geen audio-ondersteuning, al is Cottone daar wel mee bezig.

Oorlog

Is de overheersing van HTML5 dan een kwestie van tijd? Zo simpel is het niet. Flash heeft bijvoorbeeld ook een toegankelijke ontwerpomgeving. “Flash is veel meer gericht op de designer, met tools die zijn werk makkelijker maken”, zegt Reinier Zwitserloot. “Denk aan een getekende sprite animeren en als object in de code plakken, zodat je niks hoeft te veranderen als je later de animatie verbetert.”
Toch is er duidelijk een beweging op gang gekomen. Francesco Cottone ziet ruimte voor early adopter games: “Ik heb een Wii gekocht om Zelda te kunnen spelen. Dus als de volgende Cave Story alleen werkt met <canvas>, switch ik wel naar een browser die het ondersteunt. Het wordt een console war, maar dan met browsers.”
Maarten Brands van Virtual Fairground is benieuwd wat er gebeurt als er inderdaad meer HTML5-gamesites komen, zeker als deze worden geoptimaliseerd voor de browser van de iPhone. “Als zulke games de kwaliteit van App Store-spellen evenaren, blijft Apple dan zo fanatiek de open standaarden van het web ondersteunen?” ///

[stextbox id=”custom” caption=”Flash op je mobiel”]
Flash is te processor- en batterij-intensief voor telefoons. Althans, dat beweerde Steve Jobs in zijn open brief. Alleen: Adobe is bezig met een versie van Flash voor Android-telefoons. “Maar,” zegt Maarten Brands van Virtual Fairground, “Jobs heeft een punt als hij zegt dat het er vooralsnog niet op draait.” Hetzelfde argument gaat echter niet op voor de iPad. “Dat is geen telefoon. En er zijn genoeg netbooks waar Flash prima op werkt.” Brands denkt dat het nog spannend kan worden. “Ik ben benieuwd wat er gebeurt als Flash straks werkt op Android en niet op iPhone OS. Zeker omdat Androids-telefoons inmiddels een groter marktaandeel hebben.”[/stextbox]

[stextbox id=”custom” caption=”Het moderne web”]
‘HTML5’ is eigenlijk een catchphrase voor de verschillende technieken die het moderne web mogelijk maken: naast HTML5 ook CSS3 en JavaScript. “HTML5 is hard op weg om de meest misbruikte webterm te worden sinds AJAX,” zegt webdeveloper Reinier Zwitserloot. “Als je technisch wilt zijn refereert HTML5 naar <canvas>, <video>, <audio>, de nieuwe paginastructuurtags zoals <header>,
<footer> en <nav>, en het standaardiseren van dingen die in de praktijk toch al werkten.” Volgens Zwitserloot staat de term symbool voor al het nieuwe dat eigenlijk niet mogelijk wordt geacht in de browser. Sterker nog: “Het staat voor bouwen voor de nieuwste browsers in plaats van het gebruikelijke model van ontwikkelen voor de lowest common denominator.”[/stextbox]